Op dit moment verkeert er een voorstel voor een wet, waaronder het Nederlandse systeem van personenvennootschappen ingrijpend zal wijzigen, in de voorbereidende fase. Voor dit wetsvoorstel heeft in de periode van 23 februari 2019 tot en met 31 mei 2019 internetconsultatie plaatsgevonden. De wet die het betreft, wordt ook wel de “Wet modernisering personenvennootschappen” genoemd.
Onder het begrip personenvennootschap vallen drie verschillende rechtsvormen: de maatschap, de commanditaire vennootschap en de vennootschap onder firma. Een personenvennootschap wordt vaak gebruikt om een samenwerkingsverband in het midden- en kleinbedrijf of de (specialistische) dienstverlening vorm te geven. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een tandartsenpraktijk of een advocatenkantoor; deze worden vaak bestuurd in de vorm van een maatschap.
Onder de huidige wetgeving is het meest opmerkelijke verschil tussen de personenvennootschappen en de zogenaamde “kapitaalvennootschappen” (de besloten vennootschap en de naamloze vennootschap) het feit dat deze laatste categorie zogenaamde “rechtspersoonlijkheid” bezitten. Dat houdt onder andere in dat zij een afgescheiden vermogen hebben en zelf contractspartij kunnen zijn. Als je een contract sluit met een personenvennootschap, dan sluit je eigenlijk het contract met de personen die van de vennootschap deel uit maken (en deze staan dan ook met hun eigen vermogen hiervoor in).
Hieronder worden de meest ingrijpende wijzigingen in de wet personenvennootschappen uiteengezet.
Wettelijke aanduiding van de personenvennootschap
Met ingang van het wetsvoorstel verdwijnen de verschillende wettelijke aanduidingen van de personenvennootschappen. Zowel de maatschap, als de commanditaire vennootschap, als de vennootschap onder firma zullen simpelweg “vennootschap” worden genoemd. Het staat bedrijven echter wel vrij om hun oude naam te behouden als zij hierin bijvoorbeeld de letters “v.o.f.” hebben opgenomen.
Rechtspersoonlijkheid voor personenvennootschappen
Onder het wetsvoorstel zullen personenvennootschappen rechtspersoonlijkheid krijgen. Dit houdt in dat maatschappen, commanditaire vennootschappen en vennootschappen onder firma zelfstandige juridische entiteiten zullen zijn. Voor de maten en vennoten heeft dit een aantal voordelen. Zo wordt het makkelijker om registergoederen op de personenvennootschap over te dragen, en kunnen vennoten gemakkelijker toe- en uittreden.
Overigens blijft het ook na invoering van het wetsvoorstel zo, dat voor het oprichten van een personenvennootschap geen notaris benodigd is.
Het aanspreken van de personenvennootschap
Onder het huidige recht kan een schuldeiser de maten of vennoten van een personenvennootschap direct en hoofdelijk aanspreken (in hun privévermogen) voor schulden die zij als personenvennootschap zijn aangegaan. Onder het wetsvoorstel zal echter eerst de vennootschap zelf moeten worden aangesproken. Pas als deze geen verhaal blijkt te bieden, kunnen de vennoten zelf worden aangesproken.
Ook is het onder het wetvoorstel zo dat, indien een opdracht aan de personenvennootschap wordt opgedragen, en deze opdracht wordt evident door slechts één vennoot uitgevoerd, dan is slechts deze vennoot (in privé) aansprakelijk. De overige vennoten blijven dan buiten schot.
Daarnaast zal onder het wetsvoorstel een vennoot die tot de personenvennootschap toetreedt niet aansprakelijk kunnen zijn voor schulden van de personenvennootschap die al bestonden voor zijn toetreden (in het geval de personenvennootschap geen verhaal blijkt te bieden). Na het uittreden uit de personenvennootschap is de vennoot nog vijf jaar lang aansprakelijk voor eventuele schulden die hem in persoon kunnen treffen.
Welke conclusies kunnen worden getrokken?
Indien het wetsvoorstel modernisering personenvennootschappen in volle omvang wordt aangenomen, zal dit ingrijpende wijzigingen met zich meebrengen, zowel voor de vennoten van de personenvennootschap als voor de contractspartijen van de personenvennootschap.
Voornamelijk op het gebied van aansprakelijkheid dien je na aanname van het wetsvoorstel voorbereid te zijn op andere spelregels met betrekking tot het aanspreken van personenvennootschappen voor schulden en het nakomen van contracten. Op dit moment kun je bijvoorbeeld altijd iedere vennoot hoofdelijk (en in privé) aanspreken voor het betalen van jouw factuur aan de personenvennootschap. Na invoering van het wetsvoorstel zullen de vennoten zich snel willen verschuilen achter het feit dat je eerst de juridische entiteit van de vennootschap dient aan te spreken. Als deze geen verhaal blijkt te bieden, dan kan een in privé aangesproken vennoot zich verweren door te stellen dat hij nog geen vennoot was op de datum dat de schuld is ontstaan, of dat hij niet de vennoot was die bij de overeenkomst betrokken was. Ook al blijken deze verweren later onterecht, dan nog kan het opwerpen hiervan voor vertraging en frustratie zorgen.
Een oplossing hiervoor is om jouw contracten met personenvennootschappen nog eens goed tegen het licht te houden. Staat daarin genoemd welke vennoot voor jou de prestatie uit de overeenkomst (hoofdzakelijk) zal uitvoeren? Dan heb je in ieder geval al één van de verweren bij voorbaat ontkracht.
Het invoeren van het wetsvoorstel voor modernisering van personenvennootschappen is nog ver weg. Je kunt de voortgang van dit wetsvoorstel HIER blijven volgen. Wil je je in de tussentijd toch eens laten adviseren op welke manier jij jouw organisatie hierop kunt voorbereiden? Of heb je een andere vraag met betrekking tot de rechtsvorm van jouw bedrijf? Neem dan contact op met onze specialisten.